دارایی های ثابت مشهود و نامشهود
دارایی های ثابت مشهود و نامشهود چیست؟
داراییهای ثابت منابع فیزیکی طولانی مدتی هستند که یک شرکت در اختیار دارد و در عملیات خود برای تولید کالا و خدمات از آنها استفاده میکند.
داراییهای ثابت اغلب نشان دهندهی سرمایهی یک شرکت هستند، اما هدف از نگه داشتن آنها سرمایهگذاری و یا فروش در یک دوره تجاری نیست.
آنها میتوانند ماهیت ملموس یا نامشهود داشته باشند و هر دارایی دارای قوانین اندازهگیری و ملاحظات حسابداری متفاوتی باشد.
از آنجایی که داراییهای ثابت بخش عمدهای از ارزش کل بسیاری از شرکتها را تشکیل میدهند، اطلاع از نحوهی طبقهبندی، اندازهگیری و ارائهی آنها در صورتهای مالی بسیار مهم است، برای توضیحات دقیقتر در مورد دارایی مشهود و نامشهود تا پایان این مطلب از سرای حسابدار همراه ما باشید.
دارایی ثابت مشهود
در این بخش از دارایی های ثابت مشهود و نامشهود به بررسی دارایی ثابت مشهود می پردازیم. داراییهای ثابت مشهود یا Tangibleasset اموال فیزیکی هستند که در عملیات اصلی یک کسبوکار مورد استفاده قرار میگیرند. طبقه بندی دارایی های ثابت مشهود شامل زمین، ساختمان، ماشینآلات، مبلمان، وسایل نقلیه، تجهیزات و… هستند.
بسته به نحوهی استفاده از آنها در کسبوکار، در طول زمان مستهلک شده و یا با هزینهی اصلی خود منهای استهلاک انباشته نگهداری میشوند.
در این بخش به طور جزییتر در مورد این داراییها توضیحاتی را ارائه میدهیم و لیست دارایی های ثابت مشهود را برای شما بیان می کنیم:
زمین
لازم به ذکر است که زمین دارایی غیرقابل جایگزینی است که به مرور زمان مستهلک نمیشود، بنابراین ارزش آن ثابت است، مگر اینکه ارزشهای فیزیکی یا اقتصادی آن کاهش یابد یا برخی تغییرات قانونی بخشهایی از حقوق موجود آن را از بین ببرد.
ساختمان
ساختمانها معمولاً به عنوان اموال یا تأسیسات کارخانهها شناخته میشوند، لازم به ذکر است که این داراییهای ثابت نیز تا زمانی که ساختار اولیه و ویژگیهای ساختاری خود را حفظ کنند، مستهلک نمیگردند.
ماشینآلات و تجهیزات
این دسته شامل هر نوع تجهیزات یا ماشینهای متحرک و یا قابل انتقال میشود که در طبقهبندی اشیاء مشهود قرار میگیرند. همان طور که میدانید ماشین آلات در طول زمان فرسایش مییابند و همین امر باعث تاثیر مستقیم بر ویژگیهای کاربردی و عملکردی آنها میشود. با به پایان رسیدن عمر واقعی اقتصادی آنها پروسهی استهلاک به طور منظم رخ میدهد، بنابراین باید فرآیند انحلال کامل این تجهیزات انجام شود.
مبلمان و وسایل
داراییهای این دسته شامل میز، صندلی، کابینت، قفسه و … است که به عنوان عناصر طراحی اداری شرکتها شناخته میشوند. به طور کلی عمر مبلمان اداری بین ۳ تا ۵ سال است، بنابراین نیاز است که صاحبان کسبوکار توجه ویژهای به این دسته داشته باشند.
وسایل نقلیه
وسایل نقلیه متعلق به شرکت مانند اتومبیل، قطار، هواپیما و … مؤلفه مهم دیگری از داراییهای ثابت مشهود هستند؛ اما به این دلیل که یک شرکت ممکن است بنا به نیازهای خود در استفادههای داخلی و مأموریتها از آنها استفاده کند، نمیتوان عمر مشخصی را برای آنها تعیین کرد.
دارایی ثابت نامشهود
حال در مطلب دارایی های ثابت مشهود و نامشهود نوبت به تعریف دارایی های ثابت نامشهود می رسد. داراییهای ثابت نامشهود یا Intangible asset شامل منابع غیرفیزیکی مانند حقوق مالکیت معنوی، دستورالعملها، فرمولها، برنامهها و … هستند.
اگر بخواهیم به طور جزییتر بیان کنیم میتوانیم مواردی از قبیل آثار دارای حق چاپ، حق ثبت اختراع، طراحی سایت، علائم تجاری، لیست مشتریان یا برنامههای نرمافزاری مانند سیستمهای حسابداری و همچنین مولفههای مربوط به حوزهی فناوری اطلاعات، لوگو، هویت بصری، برندها و… را نام ببریم.
برخلاف داراییهای ثابت مشهود، دارایی ثابت نامشهود هیچ ویژگی فیزیکی ندارند، به عنوان مثال مستهلک نمیشوند و ممکن است در گذر زمان و با انجام اقدامات اصلاحی و بروز رسانی ارزش خود را حفظ کرده و یا حتی ارزش بالاتری نیز پیدا کنند.
این داراییها ارزشی دائمی را برای یک کسبوکار فراهم میکنند و به عنوان یک سرمایهگذاری بلندمدت در نظر گرفته میشوند، زیرا معمولاً پس از خرید و راهاندازی درآمدی را ایجاد نمیکنند.
در واقع اهمیت داراییهای نامشهود نه تنها در اهمیت مالی آنها، بلکه کمک به افزایش توانایی سازمان برای رقابت مؤثر در بازار است که با عنوان مزیت رقابتی شناخته میشود.
بنابراین ارزشگذاری داراییهای نامشهود میتواند بسیار دشوار باشد، زیرا هیچ سند مشهودی در ارتباط با آن وجود ندارد که تعیین دقیق ارزش یا نحوهی درج آن در صورتهای مالی را برای حسابداران ممکن کند.
اما به طور کلی دو روش متداول برای برآورد ارزش بازار داراییهای نامشهود وجود دارد.
استفاده از هر دو روش میتواند در تخمین مقادیر دقیقتر مفید باشد؛ زیرا هر روش بسته به کاربرد آن در موارد خاص دارای مزایا و کاستیهایی است.
۱. رویکرد بهای تمام شده، شامل تخمین پتانسیل درآمد آتی اضافه شده توسط یک دارایی نامشهود است.
۲. رویکرد بازار، که قیمتهای پرداخت شده در معاملات فروش را در نظر میگیرد.
مقایسه دارای مشهود و نامشهود
هر دو دارایی ثابت مشهود و نامشهود نقش مهمی در کمک به رشد یک کسبوکار و حفظ رقابت در صنایع مربوط به خود دارند، اما تفاوت اصلی این دو دارایی در نحوهی تعیین ارزش آنهاست.
در واقع ارزش دارایی ثابت مشهود معمولاً بر اساس ارزش فیزیکی آن تعیین میشود (مثل ارزش بازار)، در حالی که ارزش دارایی نامشهود بیشتر مبتنی بر تخمینهاست؛ زیرا ارزش واقعی آنها بدون داشتن دانش تخصصی در آن حوزه دشوار است.
علاوه بر این، داراییهای نامشهود نیز میتوانند با اقدامات مناسب در طول زمان ارزش خود را افزایش دهند، در حالی که ارزش داراییهای مشهود با افزایش سن کاهش مییابد، مگر اینکه بهطور دورهای بهبودهایی انجام شود تا آنها را مطابق با روندهای اقتصادی بهروز نگه دارد.
کلام آخر
درک کلی تفاوت دارایی های ثابت مشهود و نامشهود برای هر صاحب کسبوکاری که میخواهد سود خود را به حداکثر برساند و در عین حال از مالکیت معنوی داراییهای خود محافظت کند، بسیار مهم است.
در نتیجه، هر دو دارایی ثابت مشهود و نامشهود از اجزای حیاتی هر استراتژی تجاری موفقی هستند، زیرا هر نوع دارایی مجموعهای از مزایای خاص خود را ارائه میدهد که کسبوکارها را قادر میسازد در اقتصاد رقابتی امروز باقی بمانند.
دانستن تفاوتهای دارایی های ثابت مشهود و نامشهود میتواند کسبوکارها را در تصمیمگیری آگاهانه در هنگام تخصیص منابع برای رسیدن به نتایج بهینه در سازمان یاری کند.
امیدواریم توانسته باشیم اطلاعاتی مفید و کارآمد را در مورد دارایی های مشهود و نامشهود در اختیار شما مخاطبان گرامی قرار بدهیم.
دوره ها و محصولات آموزش حسابداری
دیدگاهتان را بنویسید