حسابداری مخارج تأمین مالی (استاندارد حسابداری شماره ۱۳)
استاندارد حسابداری شماره 13: راهنمای جامع حسابداری مخارج تأمین مالی
استاندارد حسابداری شماره 13 با عنوان “حسابداری مخارج تأمین مالی” به شرکت‌ها کمک می‌کند تا هزینه‌های ناشی از تأمین مالی فعالیت‌های مختلف خود را به‌طور دقیق و شفاف گزارش کنند. حسابداری مخارج تأمین مالی به مدیریت و ثبت هزینه‌هایی اطلاق می‌شود که شرکت‌ها برای تأمین منابع مالی خود متحمل می‌شوند. این هزینه‌ها معمولاً شامل بهره وام‌ها، کارمزد بانک‌ها و سایر مخارج مرتبط با دریافت وام یا سرمایه است. طبق استاندارد حسابداری، این مخارج معمولاً به‌عنوان هزینه دوره شناسایی می‌شوند، مگر اینکه به‌طور مستقیم مرتبط با ساخت دارایی‌هایی باشند که برای آماده‌سازی آن‌ها زمان زیادی می‌برد. در این صورت، هزینه‌ها به بهای تمام‌شده دارایی اضافه می‌شوند. این استاندارد به شرکت‌ها کمک می‌کند تا نحوه شناسایی و گزارش‌دهی این هزینه‌ها را به‌طور صحیح و شفاف انجام دهند.
مخارج تامین مالی چیست؟
مخارج تأمین مالی شامل هزینه‌هایی است که شرکت‌ها برای تأمین منابع مالی خود متحمل می‌شوند. این هزینه‌ها معمولاً شامل بهره وام‌ها، کارمزدها و سایر مخارج مرتبط با تسهیلات مالی است.
هدف استاندارد شماره 13
هدف اصلی استاندارد13، تعیین نحوه حسابداری برای مخارج تأمین مالی است. طبق اصول این استاندارد، معمولاً مخارج تأمین مالی به‌عنوان هزینه دوره شناسایی می‌شود، مگر در مواردی که این مخارج به‌طور خاص به دارایی‌های واجد شرایط مرتبط شوند. در چنین حالتی، هزینه‌های تأمین مالی باید به بهای تمام‌شده دارایی افزوده شوند، به‌ویژه در پروژه‌هایی که برای تکمیل آن‌ها زمان طولانی لازم است.
تعاریف کلیدی
در این استاندارد، برخی اصطلاحات مهم وجود دارند که باید با دقت درک شوند:
- مخارج تأمین مالی: به سود تضمین‌شده، کارمزد و سایر مخارجی اطلاق می‌شود که یک واحد تجاری برای تأمین منابع مالی خود متحمل می‌شود.
- دارایی واجد شرایط: دارایی‌هایی که آماده‌سازی آن‌ها جهت استفاده یا فروش الزاماً مدت زمان زیادی می‌طلبد. نمونه‌هایی از این دارایی‌ها شامل ساختمان‌ها، ماشین‌آلات تولیدی، تأسیسات تولید نیرو و موارد مشابه است. این دارایی‌ها معمولاً بهای تمام‌شده بالاتری دارند.
انواع مخارج تأمین مالی
مخارج تأمین مالی می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- سود تضمین‌شده، کارمزد و جریمه‌های دیرکرد: این‌ها مربوط به تسهیلات مالی کوتاه‌مدت و بلندمدت هستند.
- مخارج جنبی تسهیلات مالی دریافتی: شامل هزینه‌هایی همچون حق ثبت و تمبر اسناد تضمینی.
- مخارج تأمین مالی مربوط به قراردادهای اجاره به شرط تملیک و خرید اقساطی: این‌ها بر اساس استانداردهای حسابداری مربوط شناخته می‌شوند.
تفاوت تسعیر ارز ناشی از تسهیلات ارزی دریافتی: تا حدی که این تفاوت به‌عنوان تعدیل سود تضمین‌شده و کارمزد تسهیلات محسوب می‌شود.
شناسایی و اندازه‌گیری مخارج تأمین مالی
مخارج تأمین مالی باید در دوره وقوع به‌عنوان هزینه شناخته شود، به‌استثنای مواردی که این مخارج به بهای تمام‌شده دارایی‌های واجد شرایط منظور می‌شود. اگر این مخارج به دارایی‌هایی اختصاص یابند که آماده‌سازی آن‌ها برای استفاده یا فروش زمان زیادی می‌برد، باید به بهای تمام‌شده دارایی اضافه شوند.
زمان شروع احتساب مخارج تأمین مالی: باید زمانی شروع شود که برای دارایی مربوط، مخارجی در حال انجام باشد و فعالیت‌های لازم برای آماده‌سازی دارایی برای استفاده مورد نظر یا فروش در جریان باشد.
نحوه برخورد با مخارج تأمین مالی قابل احتساب در بهای تمام‌شده دارایی
مخارج تأمین مالی که مستقیمً به دارایی واجد شرایط مربوط است، باید به‌عنوان قسمتی از بهای تمام‌شده آن دارایی بسته شود. برای مثال، اگر یک بنگاه تجاری وام بانکی برای ساخت یک خط تولید دریافت کند، بهره‌ای که در طول مدت ساخت این خط پرداخت می‌شود، به بهای تمام‌شده خط تولید اضافه خواهد شد.
نرخ جذب در مخارج تأمین مالی
نرخ جذب میانگین موزون هزینه‌های تأمین مالی در دوره خاص است. این نرخ به‌طور خاص برای مخارج تأمین مالی که به دارایی‌های واجد شرایط مربوط است، استفاده می‌شود تا هزینه‌های مرتبط به‌طور دقیق محاسبه شوند.
توقف احتساب مخارج تأمین مالی در بهای تمام‌شده دارایی
اگر ساخت یا آماده‌سازی یک دارایی برای مدت زیادی متوقف بشود، باید از محاسبه مخارج تأمین مالی طی این دوره در بهای تمام‌شده دارایی خودداری کرد. در صورتی که فعالیت‌های مربوط به آماده‌سازی دارایی‌ها به‌طور موقت متوقف شود، مانند شرایط جوی نامساعد، احتساب مخارج تأمین مالی در بهای تمام‌شده دارایی معمولاً متوقف نمی‌شود.
افشا و گزارش‌دهی
بر اساس استاندارد حسابداری شماره 13، موارد زیر باید در صورت‌های مالی افشا شوند:
- مبلغ مخارج تأمین مالی که طی دوره به بهای تمام‌شده دارایی منظور شده است.
- نرخ جذب استفاده‌شده برای تعیین مبلغ مخارج تأمین مالی قابل احتساب در بهای
تمام‌شده دارایی‌های واجد شرایط.
تاریخ اجرای استاندارد شماره 13
الزامات این استاندارد در مورد کلیه صورت‌های مالی که دوره مالی آن‌ها از تاریخ 1/1/1380 به بعد شروع می‌شود، لازم‌الاجراست. به این ترتیب، شرکت‌ها باید از این تاریخ به‌بعد مخارج تأمین مالی خود را طبق این استاندارد گزارش دهند.
مطابقت با استانداردهای بین‌المللی حسابداری
با اجرای الزامات این استاندارد، مفاد استاندارد بین‌المللی حسابداری شماره 23 با عنوان “مخارج تأمین مالی” نیز رعایت می‌شود. این استاندارد بین‌المللی مشابهت‌های زیادی با استاندارد شماره 13 ایران دارد و موجب هماهنگی در گزارش‌دهی‌های مالی خواهد شد.
استاندارد حسابداری شماره 13، با هدف تجویز نحوه عمل حسابداری مخارج تأمین مالی، به شرکت‌ها کمک می‌کند تا این هزینه‌ها را به‌طور دقیق و شفاف شناسایی و گزارش دهند. طبق این استاندارد، مخارج تأمین مالی معمولاً به‌عنوان هزینه دوره شناسایی می‌شوند، مگر اینکه این هزینه‌ها به دارایی‌های واجد شرایط که برای آماده‌سازی آن‌ها زمان زیادی می‌برد مرتبط باشند، که در این صورت به بهای تمام‌شده دارایی اضافه می‌شود. این استاندارد همچنین با تعیین زمان شروع و توقف احتساب مخارج تأمین مالی در بهای تمام‌شده دارایی، کمک می‌کند تا شرکت‌ها به‌درستی فرآیند شناسایی و ثبت این هزینه‌ها را مدیریت کنند.
در نهایت، استاندارد شماره 13 به بهبود شفافیت مالی و تصمیم‌گیری‌های بهتر در سازمان‌ها کمک می‌کند، به‌ویژه در مواردی که تأمین مالی به‌طور مستقیم مرتبط با دارایی‌هایی است که آماده‌سازی آن‌ها زمان‌بر است. با رعایت این استاندارد، شرکت‌ها می‌توانند گزارش‌دهی مالی دقیق‌تری داشته باشند و در هماهنگی با استانداردهای بین‌المللی حسابداری عمل کنند.
مخارج تأمین مالی شامل چه هزینه‌هایی می‌شود؟
مخارج تأمین مالی شامل هزینه‌هایی مانند سود تضمین‌شده، کارمزد و جریمه‌های دیرکرد تسهیلات مالی است.
چه زمانی مخارج تأمین مالی به بهای تمام‌شده دارایی اضافه می‌شود؟
اگر مخارج تأمین مالی مستقیماً به دارایی‌های واجد شرایط مرتبط باشد و این دارایی‌ها برای آماده‌سازی نیاز به زمان زیادی داشته باشند، هزینه‌ها به بهای تمام‌شده دارایی اضافه می‌شود.
آیا مخارج تأمین مالی همیشه به‌عنوان هزینه شناسایی می‌شود؟
خیر، مخارج تأمین مالی به‌عنوان هزینه دوره شناسایی می‌شوند مگر اینکه به دارایی‌های واجد شرایط مربوط باشند.
چه مواردی به‌عنوان دارایی‌های واجد شرایط شناخته می‌شوند؟
دارایی‌هایی مانند ساختمان‌ها، ماشین‌آلات تولیدی و تأسیسات تولید نیرو که آماده‌سازی آن‌ها زمان زیادی می‌برد، دارایی‌های واجد شرایط محسوب می‌شوند.
چگونه مخارج تأمین مالی محاسبه می‌شود؟
مخارج تأمین مالی بر اساس نرخ جذب میانگین موزون برای تسهیلات مالی محاسبه و به بهای تمام‌شده دارایی اضافه می‌شود.
چه زمانی باید مخارج تأمین مالی را متوقف کرد؟
مخارج تأمین مالی زمانی متوقف می‌شود که تمامی فعالیت‌های لازم برای آماده‌سازی دارایی برای استفاده یا فروش به طور اساسی تکمیل شده باشد.
دیدگاهتان را بنویسید