محاسبه و روش های ثبت اندوخته قانونی

بر اساس ماده ۱۴۰ قانون تجارت، همه شرکت‌های سهامی عام، سهامی خاص، تعاونی و با مسئولیت محدود باید هر سال ۵ درصد از سود خالص خود را تحت عنوان اندوخته قانونی کنار بگذارند. این روند تا وقتی ادامه می‌یابد که اندوخته جمع‌شده به ۱۰ درصد سرمایه برسد. پس از آن، ذخیره مبلغ بیشتر، اختیاری محسوب می‌شود. چنانچه طی سال، شرکت زیان انباشته داشته باشد، حتماً باید ابتدا زیان سنواتی از سود خالص کسر شود و سپس از مازاد باقی‌مانده، ۵ درصد برای اندوخته قانونی منظور گردد.

روش ثبت حسابداری اندوخته قانونی به این شکل است که حساب سود و زیان انباشته بدهکار و حساب اندوخته قانونی بستانکار می‌شود. اندوخته قانونی نیز مانند سایر حساب‌های دائمی در بخش حقوق صاحبان سهام ترازنامه نشان داده شده و در پایان سال از طریق حساب تراز اختتامیه بسته و به دوره بعد منتقل می‌گردد. طبق قانون تجارت، اندوخته قانونی را نمی‌توان تا پیش از انحلال شرکت بین شرکا تقسیم کرد یا آن را به حساب سرمایه منتقل نمود.

بنابراین، پاسخ پرسش «محاسبه و روش‌های ثبت اندوخته قانونی چیست؟» آن است که ابتدا میزان سود خالص را پس از کسر مالیات و همه هزینه‌ها و زیان‌های قبلی محاسبه می‌کنیم و ۵ درصد این رقم را به حساب اندوخته قانونی منتقل می‌نماییم. این اقدام تا موقعی ادامه دارد که در نهایت مانده اندوخته، به ۱۰ درصد سرمایه شرکت برسد. در پایان هر سال مالی، این حساب به همراه سایر حساب‌های دائمی بسته و به دوره آتی منتقل می‌شود تا سرمایه احتیاطی شرکت برای روزهای سخت حفظ شود.