آیین نامه انضباطی
آیین نامه انضباطی از مهم ترین مدارکی می باشد که در بایگانی حسابداری هر شرکتی وجود دارد. اما این وظیفه حسابدار نیست که این آیین نامه انضباطی را برعهده بگیرد. اما این مورد یک راهنما برای حسابداران است. لازم به ذکر است که آیین نامه های همه مجموعه ها، شرکت ها و تمامی زمینه های کاری با هم متفاوت هستند و هر شغلی آیین نامه انضباطی مختص به خود را دارد.
اهداف مقررات و آیین نامه انضباطی کار
آیین نامه انضباطی برای شرکت و سازمان ها از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. به طور مثال:
- افزایش نرخ بهره وری
- جلوگیری بی نظمی های پرسنل
- کسانی که قوانین را زیر پا می گذارند مجازات خواهند شد
- حفظ کرامت انسانی اشخاص در حین کار
- کارکردن بدون خطا کارمندان
آشنایی مقررات و آیین نامه انضباطی کار
آیین نامه انضباطی در تمامی مشاغل تقریبا یکسان می باشد. تفاوت آیین نامه انضباطی در مشاغل مختلف به نوع فعالیتشان بستگی و بررسی خواهد شد. در ادامه به بخش های مختلف آن می پردازیم.
کمیته انضباط کار
کمیته انضباط کاری اولین بخش آیین نامه انضباط کار است که هدف آن رسیدگی به تخلفات پرسنل در زمینه های کاری می باشد. کمیته انضباطی برگرفته از موارد زیر است:
- نمایندگان کارفرما
- نمایندگان پرسنل
- نماینده سرپرستان
بخش های مختلف آیین نامه انضباطی
فصل اول – کمیته انضباط کار
فصل دوم- تخلفات
فصل سوم- تنبیهات
فصل چهارم- رسیدگی
فصل پنجم- اتخاذ تصمیم، ابالغ و اجراي تصمیم کمیته انضباط کار
فصل ششم- سایر مقررات
بخش اول: کمیته انضباط کار
ماده -1 به منظور رسیدگی به تخلفات انضباطی تمامی کارگران، کمیته هایی تحت عنوان »کمیته انضباط کار« مرکب از اعضاي زیر تشکیل خواهد شد. الف-…….. نفر نماینده کارفرما؛ ب-…….. نفر نماینده کارگران. ج- یک نفر نماینده از میان سرپرستان به انتخاب سرپرستان.
تبصره -1 منظور از سرپرستان، کارگرانی هستند که تحت هر عنوان، مسئولیت اداره یک یا چند کارگر را بر عهده داشته باشند.
تبصره -2 در هنگام انتخاب نمایندگان، افرادي نیز به عنوان اعضاي علی البدل تعیین می شوند که در صورت قطع رابطه عضو اصلی، براي باقیمانده دوره، حسب مورد، جایگزین می گردند
ماده -2 مدت عضویت اعضاي کمیته انضباط کار در کمیته مزبور …………. سال است و انتخاب مجدد آنان بالمانع می باشد
ماده 3 – جلسات کمیته انضباط کار با حضور ……….. عضو رسمیت یافته و تصمیمات آنان با اکثریت آراء معتبر است. چنان چه کمیته انضباط کار به دلیل عدم حضور اعضا در دو جلسه متوالی رسمیت پیدا نکند، موضوع به طور مستقیم از طرف ذي نفع ) کارگر یا کارفرما ( قابل طرح در مراجع حل اختالف خواهد بود.
ماده -4 کمیته انضباط کار در اولین جلسه از بین اعضاي خود، یک نفر به عنوان رییس، یک نفر به عنوان نایب رییس و یک نفر به عنوان دبیر انتخاب نموده و مشخصات، سمت اعضا و موجودیت خود را به طور کتبی به واحد تعاون، کار و رفاه اجتماعی محل اعالم می نماید.
ماده -5 اعضاي کمیته انضباط کار عالوه بر تابعیت ایران و تدین به دین مبین اسالم و یا یکی از ادیان رسمی کشور و تعهد به نظام و قانون اساسی جمهوري اسالمی ایران، باید داراي حداقل مدرك تحصیلی ………….. حداقل …………….. سال سن و حداقل …………………. سال سابقه کار باشند. تبصره- در کمیته انضباط کار، یک نفر از نمایندگان انتخابی کارفرما، باید آشنا به مسایل حقوقی بوده و ترجیحاً داراي لیسانس حقوق باشد.
ماده -6 انجام وظیفه در کمیته انضباط کار با حفظ سمت می باشد.
ماده -7 تصمیمات کمیته انضباط کار در شش نسخه تنظیم و به ترتیب زیر ابالغ می گردد
الف- یک نسخه براي ابالغ به کارگر؛
ب- یک نسخه براي اطالع کارفرما؛
ج- یک نسخه براي اطالع تشکل کارگري در صورت وجود ؛
د- یک نسخه براي ضبط در بایگانی کمیته انضباط کار؛ ه- یک نسخه براي ضبط در پرونده استخدامی کارگر؛
و- یک نسخه براي اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی محل.
بیشتر بخوانید: آموزش حقوق و دستمزد در اصفهان
بخش دوم آیین نامه انضباطی: تخلفات
ماده ۸- طبقات تخلفات به قرار زیر است:
الف- طبقه اول
۱- کم کاری یا سهل انگاری در انجام وظایف محوله.
۲ – عدم رعایت شئون اسلامی و عدم رعایت پوشش مناسب با محیط کار.
۳- اعمال و رفتار خلاف شئون شغلی یا اداری.
۴ – امتناع از حضور در دوره های آموزشی و غیبت غیر موجه در حین گذراندن دوره های آموزشی.
۵- سهل انگاری روسا و مدیران در ارایه گزارش تخلفات کارگران تحت امر.
۶- تسامح در حفظ وجوه، اموال و اسناد که منجر به ایراد خسارت شود.
۷- تعطیل خدمت در خلال ساعات موظف کاری.
۸- استعمال دخانیات در محل های ممنوع.
ب- طبقه دوم
۱- ایجاد نارضایتی در ارباب رجوع یا انجام ندادن یا تاخیر در انجام امور قانونی آن ها بدون دلیل.
۲- تبعیض یا اعمال غرض یا روابط غیر کاری در اجرای قوانین و مقررات نسبت به اشخاص.
۳- سرپیچی از اجرای دستور مقام مافوق در حدود وظایف کاری.
۴- ارایه گواهی یا گزارش خلاف واقع در امور کاری.
۵- سوء استفاده از مقام، موقعیت یا شئون شغلی.
۶- عدم استفاده از وسایل حفاظت فردی.
۷- عدم رعایت اصول ایمنی کار با ماشین آلات.
۸- استعمال مواد مخدر و مشروبات الکلی در محل کار یا اعتیاد به آن ها.
۹- ایراد تهمت، افترا و هتک حیثیت.
ج- طبقه سوم
۱- جعل یا دست زدن در اسناد و اوراق یا استفاده از سند مجعول.
۲- اختفاء، نگهداری، حمل، توزیع و خرید و فروش مواد مخدر و مشروبات الکلی.
۳- گرفتن وجه مالی یا غیر آن چه در قوانین و مقررات تعیین شده است.
۴- هر نوع استفاده غیر مجاز از اموال شرکت یا مشتری.
۵- هر نوع تصاحب غیر مجاز اموال شرکت یا مشتری.
۶- توقیف، اختفاء، بازرسی یا باز کردن پاکت ها و محمولات پستی یا معدوم کردن آن ها و استراقسمع بدون مجوز قانونی.
۷- افشای اسرار و اسناد محرمانه کاری.
۸-کارشکنی، وادار ساختن یا تحریک دیگران به کارشکنی یا کم کاری و اعمال فشارهای فردی برای تحصیل مقاصد غیر قانونی.
د- طبقه چهارم
۱- عضویت در سازمان هایی که مرام نامه یا اساس نامه آن ها مبتنی بر نفی ادیان الهی است یاطرفداری و فعالیت به نفع آن ها با تایید مراجع ذی صلاح.
۲- عضویت در گروه های محارب یا طرفداری و فعالیت به نفع آن ها با رای مراجع قانونی.
۳- تحریک به برپایی یا شرکت در تحصن، اعتصاب، تظاهرات غیر قانونی و اعمال فشارهای گروهی برای مقاصد غیر قانونی در کارگاه.
بخش سوم آیین نامه انضباطی کار: تنبیهات
در آیین نامه انضباطی به بخش چهارم، یعنی تنبیهات اشاره کرد. این تببیهات شامل تذکر کتبی می باشد، توبیخ کتبی، عدم پرداخت تمام یا بخشی از پاداش یا تسهیلات، تنزل مقام محرومیت از پست های بالاتر و همچنین تعلق وقت قرارداد کار و در نهایت اخراج براساس ماده 27 قانون کار است.
ماده ۹- تنبیهات اداری به ترتیب عبارتند از:
الف – تذکر کتبی برای بار اول.
ب – تذکر کتبی برای بار دوم.
ج – عدم پرداخت تمام یا بخشی از پاداش ها یا تسهیلات تا ………. ماه/ سال.
د- تنزل مقام و یا محرومیت از انتصاب به پست های بالاتر تا …………. ماه/ سال.
ه- اخراج با رعایت ماده ۲۷ قانون کار.
تبصره – تنبیهات اداری قابل اعمال در خصوص هر یک از طبقات تخلفات اداری به قرار زیر است:
ماده ۱۰- در خصوص تاخیر، تعجیل و غیبت غیر موجه کارگران، تنبیهات به شرح ذیل می باشد:
ماده ۱۱- کمیته انضباط کار پس از رسیدگی به اتهام یا اتهامات کارگر در صورت احراز تخلف یا تخلفات در مورد هر پرونده صرفاً یکی از تنبیهات فوق را اعمال خواهد نمود و چنان چه تخلفات احراز شده از طبقات مختلف باشد، از تنبیهات مقرر در طبقه بالاتر منظور می گردد.
ماده ۱۲- هر گاه کارگری که به موجب تصمیم کمیته انضباط کار محکومیت یافته است، از تاریخ محکومیت، به مدت ………. ماه/ سال مرتکب تخلف اداری نشود، سابقه مذکور جزء مراتب تخلفاتی وی محسوب نمی گردد.
بخش چهارم آیین نامه انضباطی: رسیدگی
در بخش چهارم آیین نامه انضباطی باید گزارش، اتهام، دفاع و… انجام شود. در مرحله اول کارفرما بایستی اتهام را به کارگر ابلاغ کند و به کارگر 5 روز فرصت داده می شود تا از حق خود دفاع کند. مرحله بعدی افرادی که دارای صلاحیت هستند باید به گزارش دهی در کمیته تعیین شود. لازم به ذکر است که افراد می توانند همگی از یک مجموعه باشند.
ماده۱۳- کمیته انضباط کار بر اساس گزارش ارجاعی از سوی سرپرستان، روسا، مدیران و سایرمقامات بالاتر شروع به رسیدگی می نماید.
ماده ۱۴- هر گاه رسیدگی به اتهام کارگر به تشخیص کمیته انضباط کار مستلزم استفاده از نظر کارشناسی و یا بازرسی باشد، موضوع حسب مورد به کارشناس ذی ربط یا واحد بازرسی ارجاع می شود.
ماده ۱۵- چنان چه کارگر به سبب شکایت کارفرما از سوی مراجع قضایی توقیف گردد، در مدت توقیف، قرارداد وی به حال تعلیق در می آید. کارفرما مکلف است در ایام تعلیق تا تعیین تکلیف از سوی مراجع ذی صلاح، برای رفع احتیاجات خانواده او، حداقل ۵۰ درصد حقوق ماهیانه وی را به صورت علی الحساب پرداخت نماید. اگر این توقیف در مراجع مذکور منتهی به محکومیت نشود، مدت تعلیق جزء سابقه خدمت وی محسوب و حقوق و مزایای او پرداخت می گردد.
ماده ۱۶- آیین نامه انضباط کار، موارد اتهامی را تعیین و برگ تفهیم اتهام را جهت ابلاغ تنظیم می نماید.
تبصره- واحد امور اداری کارگاه موظف است، اوراق تفهیم اتهام صادره توسط کمیته انضباط کار راحداکثر ظرف مدت ۵ روز به کارگر ابلاغ نماید. در صورت عدم وجود واحد اداری، کمیته خود اقدام به این امر می نماید.
ماده ۱۷- متهم باید ظرف مدت ۵ روز از تاریخ ابلاغ برگ تفهیم اتهام، دفاعیه خود را کتباً ارایه نماید.
این مدت در صورت تقاضای مهلت، بنا به تشخیص کمیته تا ۵ روز دیگر قابل تمدید می باشد.
تبصره ۱- در صورتی که متهم جهت دفاع، درخواست مدارک نماید، کمیته انضباط کار مکلف است مدارک مزبور را در اختیار وی قرار دهد.
تبصره ۲- چنان چه متهم در مهلت مقرر، دفاعیه خود را ارایه ننماید، کمیته انضباط کار بر اساس مدارک موجود به موارد اتهامی رسیدگی می نماید.
ماده ۱۸ – کمیته انضباط کار مکلف است، متهم را برای حضور در تمام جلسات رسیدگی دعوت نماید. عدم حضور متهم مانع از رسیدگی و اتخاذ تصمیم نخواهد بود.
تبصره- وقت جلسه باید طوری تعیین شود که فاصله بین ابلاغ وقت و روز جلسه، کمتر از دو روز نباشد. در صورت وجود معاذیر قانونی جهت حضور در جلسه به تشخیص کمیته، وقت دیگری تعیین می گردد.
بخش پنجم: اتخاد تصمیم، ابلاغ و اجرای تصمیم کمیته انضباط کاری
در این بخش از آیین نامه انضباط کار، تصمیم گیری و رای نهایی کمیته به انضباط کار اختصاص دارد. داشتن سوء پیشینه و سوء نیت باید در تصمیم گیری ها لحاظ شود. باید مواردی همچون آرا و تصمیماتی که کمیته انضباط کار اتخاذ می کند، قابل اعتراض در مراکز حل اختلاف باشد.
ماده ۱۹- کمیته انضباط کار پس از اتمام رسیدگی و ملاحظه اسناد و مدارک موجود در پرونده وتوجه به دفاعیات متهم پس از تشخیص نوع تخلف با در نظر گرفتن مواردی از جمله میزان زیان وارده، آثار سوء اجتماعی و اداری، وجود یا فقدان سوء نیت و با توجه به موقعیت و سوابق کارگر بهطور مستدل و مستند اتخاذ تصمیم می نماید.
تبصره- در صورتی که کمیته انضباط کار بر اساس مدارک موجود، ارتکاب تخلف از سوی متهم رااحراز نکند، او را تبرئه می نماید.
ماده ۲۰- واحد امور اداری موظف است، تصمیمات کمیته انضباط کار را حداکثر ظرف مدت ۱۰روز از تاریخ اتخاذ تصمیم، ابلاغ و از تاریخ ابلاغ اجرا نماید.
تبصره ۱- هر گونه خودداری یا جلوگیری از ابلاغ یا اجرای تصمیمات کمیته انضباط کار ممنوع و بامتخلفان طبق مقررات این آیین نامه رفتار خواهد شد.
تبصره ۲- در صورتی که محکوم علیه در وضعیتی باشد که اجرای فوری تصمیم کمیته انضباط کار درباره وی ممکن نباشد، مراتب به کمیته صادر کننده تصمیم گزارش شده و به محض حصول امکان، اجرا می گردد.
تبصره ۳- تصمیمات کمیته انضباط کار قابل اعتراض در مراجع حل اختلاف کار می باشد.
بخش ششم: سایر مقررات
ماده ۲۱- اصلاح یا تغییر تصمیمات کمیته انضباط کار، صرفا در مواردی که کمیته تصمیم گیرنده با اکثریت آرا تشخیص دهد که مفاد تصمیم متخذه از لحاظ شکلی یا ماهوی مخدوش است، امکان پذیر می باشد.
ماده ۲۲- چنان چه تخلف کارگر پس از بازنشستگی کشف شود، قابلیت طرح در کمیته انضباط کار را نداشته و در صورت ضرورت، مراتب از طریق مراجع ذی صلاح، قابل پیگیری می باشد.
ماده ۲۳- مرگ متهم قبل از اتخاذ تصمیم کمیته انضباط کار، موجب توقف رسیدگی و مختومه شدن پرونده می گردد. حکم این ماده در صورت ضرورت مانع پیگیری از طریق سایر مراجع ذی صلاح نمی باشد.
ماده ۲۴- تمامی کارگران و واحدهای کارگاه مکلفند، همکاری های لازم را با کمیته انضباط کار و دبیرخانه آن به عمل آورده و مدارک، اسناد و اطلاعات مورد نیاز را در مهلت تعیین شده در اختیار آن ها قرار دهند.
ماده ۲۵- در صورتی که هر یک از اعضای کمیته انضباط کار مرتکب تخلفات مندرج در این آیین نامه گردد، عضویت او در مدت رسیدگی به تخلف وی، به حالت تعلیق درخواهد آمد. در این صورت یکی از اعضای علی البدل هم سو با سمت عضو معلق شده، در کمیته انضباط کار حضور خواهد داشت. چنان چه که تخلف عضو معلق شده احراز نشود، در این صورت بعد از اتمام رسیدگی و به مدت باقی مانده از دوره عضویت ،مجدداً به عضویت کمیته انضباط کار در خواهد آمد.
ماده ۲۶- کارفرما مکلف است، مفاد این آیین نامه را به نحو مقتضی به اطلاع تمامی کارگران رسانده و نسخه ای از آن را در مکان های عمومی کارگاه نصب نماید.
ماده ۲۷- این آیین نامه مشتمل بر ……. ماده و ……… تبصره، در مورخ ……… به تایید ……….. رسیده و از تاریخ مذکور قابل اجرا بوده و هرگونه تغییرات بایستی به تایید مرجع مذکور برسد.
مراحل اخذ مجوز آیین نامه انضباط کار
بعد از اینکه آیین نامه انضباط کار تنظیم شد، مراحل اداری باید طی شود تا آیین نامه اعتبار قانونی پیدا کند. در ادامه به مراحل اداری برای اخذ مجوز آیین نامه انضباطی خواهیم پرداخت:
- تنظیم نسخه اولیه آیین نامه و تهیه پیوست های لازم: در مرحله اول پس از نگارش کلیه بندهای آیین نامه انضباطی کار، نسخه پیشنهادی کارفرما یا متخصصان آن تهیه و پس از امضای کلیه اعضا، کمیسیون انضباطی به همراه درخواست انتخاب نمایندگان کارکنان و کارفرمایان به مرجع ذیصلاح ارسال می شود.
- انتقال قوانین به اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی: نسخه اولیه قوانین باید به اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی کارگاه / شرکت / سازمان منتقل شود. اگر مشکلی در این نسخه وجود نداشته باشد، اداره کار صحت اسناد و مطابقت آنها با استانداردهای آیین نامه انضباط کار را تأیید می کند.
- تصویب نهایی آیین نامه، امضای آن و اطلاع کارکنان و کارفرمایان: پس از تصویب آیین نامه انضباطی توسط وزارت کار و حمایت اجتماعی از جمعیت و قانونی شدن آن، اعضای کمیسیون باید کلیه صفحات آن را امضا کنند و پس از تأیید مجدد، همه کارکنان و کارگران باید مطلع شوند.
دیدگاهتان را بنویسید