کد آیسیک مالیاتی چیست ؟
کد آیسیک مالیاتی چیست ؟
در ساختار جدید نظام مالیاتی ، استفاده از کد آیسیک مالیاتی به عنوان یک ابزار کلیدی برای طبقهبندی مشاغل و فعالیتهای اقتصادی اجباری شده است. کد آیسیک نهتنها هویت اقتصادی کسبوکارها را مشخص میکند، بلکه در تعیین نرخ مالیات و اعمال معافیتهای مرتبط نیز نقشی حیاتی دارد. با هوشمند شدن فرآیندهای مالیاتی، ثبت دقیق و صحیح این کد در سامانه کد آیسیک به یکی از پیشنیازهای اصلی برای تشکیل پرونده مالیاتی تبدیل شده است .
کد آیسیک چه کاربردی دارد ؟
کد آیسیک مالیاتی برگرفته از عبارت International Standard Industrial Classification (ISIC)) بوده و بهعنوان یک سیستم جهانی استاندارد برای طبقهبندی فعالیتهای اقتصادی شناخته میشود. کد آیسیک مالیاتی، به واسطه سازمان ملل متحد پایهگذاری شده و اکنون در ایران، توسط سازمان امور مالیاتی و سایر نهادهای مرتبط برای طبقهبندی مشاغل مورد استفاده قرار میگیرد. کد آیسیک مالیاتی هر فعالیت اقتصادی را در یک قالب عددی چهار تا شش رقمی معرفی میکند که ماهیت شغلی آن فعالیت را در سامانههای آماری و مالیاتی بهصورت یکتا ثبت مینماید.
ثبت کد آیسیک مالیاتی در پرونده مالیاتی شرکتها و اشخاص حقیقی، علاوه بر طبقهبندی دقیق، مبنای تعیین ضریب مالیاتی نیز قرار میگیرد. انتخاب اشتباه این کد ممکن است منجر به تعلق ضریب نادرست، جریمههای غیرموجه و ایجاد اختلاف با سازمان امور مالیاتی شود .
سامانه کد آیسیک
برای دریافت و ثبت کد آیسیک مالیاتی، مودیان باید از طریق سامانه کد آیسیک مالیاتی که در درگاه ملی خدمات مالیات به نشانی my.tax.gov.ir فعال است، اقدام نمایند. کد آیسیک مالیاتی بخشی از سامانه عملیات الکترونیکی سازمان امور مالیاتی کشور است که تمام خدمات مربوط به طبقهبندی شغلی و ثبت کد آیسیک را بهصورت الکترونیکی در اختیار مودیان قرار میدهد.
در این سامانه، با ایجاد حساب کاربری و ورود به پنل شخصی، مودی میتواند به پروندههای مالیاتی خود دسترسی پیدا کرده، کد آیسیک مرتبط را ثبت یا اصلاح کرده و در صورت نیاز، فعالیتهای جدید را نیز به لیست خود اضافه نماید. ثبت موفق این کد، در روند ارسال اظهارنامههای مالیاتی و دریافت تسهیلات مالیاتی الزامی است.
دریافت کد آیسیک مالیاتی
دریافت کد آیسیک مالیاتی از طریق سامانه عملیات الکترونیکی سازمان امور مالیاتی کشور انجام میگیرد. فرآیند ثبت کد آیسیک مالیاتی شامل مراحل زیر است :
ورود به درگاه ملی مالیات (سامانه مودیان)
ابتدا وارد وبسایت my.tax.gov.ir شوید. با نام کاربری و رمز عبور خود وارد پنل شوید.
انتخاب پرونده مالیاتی مربوطه
در پنل کاربری، از قسمت «فهرست پروندهها» وارد بخش «پرونده عملکرد یا ارزش افزوده» شوید و پرونده مرتبط با شغل خود را انتخاب کنید.
ورود به سامانه ثبتنام الکترونیکی
پس از انتخاب پرونده، روی گزینه «ویرایش و تکمیل اطلاعات ثبتنام» کلیک کنید. سامانه بهطور خودکار شما را به آدرس register.tax.gov.ir هدایت میکند.
افزودن یا ویرایش فعالیتهای اقتصادی
در بخش اطلاعات ثبتنام، تب «فعالیتها» را انتخاب کنید. از این قسمت میتوانید فهرست فعالیتهای فعلی را مشاهده کرده یا با گزینه «افزودن فعالیت جدید»، کد آیسیک جدید تعریف کنید.
جستجوی کد ISIC مطابق با نوع فعالیت
با توجه به نوع شغل یا حوزه فعالیت خود، در بخش «شرح فعالیت»، کلیدواژه مرتبط را وارد کرده و کد آیسیک مناسب را از فهرست انتخاب نمایید. سامانه امکان جستجو بر اساس عنوان، گروه یا رسته را فراهم کرده است.
ثبت و تایید نهایی اطلاعات
پس از انتخاب کد مناسب، درصد فعالیت و سایر اطلاعات را وارد کرده و فرم را ثبت نهایی نمایید. اطلاعات پس از تأیید توسط سازمان مالیاتی در پرونده مالیاتی شما اعمال میشود.
نکته مهم :
اگر چند نوع فعالیت اقتصادی دارید (مانند فروش، تعمیر، خدمات مشاوره)، باید برای هر فعالیت، کد آیسیک جداگانه ثبت نمایید .
ساختار کد آیسیک مالیاتی
ساختار عددی کد آیسیک مالیاتی دارای منطق سلسلهمراتبی و چهار سطحی است. این ساختار به شکل زیر طراحی شده است :
1️⃣دو رقم اول : نمایانگر بخش اقتصادی (مثلاً صنعت، کشاورزی، خدمات)
2️⃣رقم سوم : تعیینکننده گروه صنعتی
3️⃣رقم چهارم : نشاندهنده عنوان رسته تخصصی فعالیت
4️⃣ارقام پنجم و ششم (در نسخههای گستردهتر) : تعیینکننده فعالیتهای جزئیتر در همان رسته
برای نمونه :
- کد 0112 مربوط به فعالیت دامداری
- کد 620101 مربوط به طراحی نرمافزار سفارشی
- کد 7411015 متعلق به کارشناسان رسمی دادگستری
در ایران، نسخه بومیسازیشده کد آیسیک مالیاتی توسط سازمان برنامه و بودجه و مرکز آمار ایران در اختیار نهادهای رسمی و سامانههای ثبت مالیاتی قرار گرفته است .
جدول کدهای آیسیک برای مشاغل
جدول کد آیسیک بهعنوان منبع جامع کدهای ISIC درکشورمان ، فهرست کاملی از کلیه فعالیتهای اقتصادی ثبتشده را ارائه میدهد. این جدول بهصورت فایل PDF یا اکسل از طریق درگاه ملی آمار (amar.org.ir) یا درگاه خدمات مالیاتی قابل دانلود است.
کاربران با جستجوی کلیدواژههای مرتبط با فعالیت خود، میتوانند از طریق این جدول، کد آیسیک مناسب را شناسایی کرده و در سامانه مالیاتی درج نمایند. این جدول بر اساس استانداردهای نسخه چهارم ISIC طراحی شده و تمام حوزههای کشاورزی، صنعت، فناوری، خدمات، املاک، مشاوره، آموزش، بهداشت و تجارت الکترونیک را در بر میگیرد .
تفاوت کد آیسیک مالیاتی با اینتاکد
کد آیسیک (ISIC) و اینتاکد (Iran Code) دو شناسه متفاوتاند که اغلب به اشتباه جای یکدیگر گرفته میشوند.
🔹کد آیسیک برای شناسایی نوع فعالیت اقتصادی یک شخص یا شرکت استفاده میشود؛ مثلاً خدمات حسابداری، تولید پوشاک، خردهفروشی موبایل و…
🔹در مقابل، اینتاکد برای شناسایی کالا یا خدمت مشخص است؛ مثلاً یک نوع خاص از تلویزیون یا نرمافزار.
🔸آیسیک برای ثبتنام در سامانه مالیاتی و تعیین نرخ مالیات به کار میرود،
🔸ولی اینتاکد بیشتر در ثبت سفارش، واردات، ارزش افزوده و تخصیص ارز کاربرد دارد.
✅ پس هنگام دریافت کد فعالیت اقتصادی در سامانه امور مالیاتی، باید به سراغ کد آیسیک بروید، نه اینتاکد .
| ویژگی | آیسیک (ISIC) | اینتاکد (Iran Code) |
|---|---|---|
| نوع کد | کد فعالیت اقتصادی | کد کالا یا خدمت |
| هدف اصلی | طبقهبندی شغلی و تعیین نرخ مالیات | شناسایی محصولات برای واردات/صادرات |
| کاربرد | سامانه ثبتنام مالیاتی، جواز، سامانه مودیان | ثبت سفارش کالا، نظام مالی یکپارچه کالا |
| ساختار | 4 رقمی با سلسلهمراتب (فعالیتمحور) | معمولاً 8 رقمی با سطحبندی کالایی |
| مرجع صدور | وزارت صنعت، معدن و تجارت / سامانه کد آیسیک | سازمان امور مالیاتی کشور / سامانه register.tax.gov.ir |
با وجود شباهت ظاهری در نقش شناسایی فعالیتها، نباید فراموش کرد که اینتاکد در اصل نمایانگر «ضریب سود فعالیت اقتصادی» هر مؤدی است؛ بهعبارت دیگر، سازمان امور مالیاتی از این کد برای تعیین میزان سودآوری پیشفرض کسبوکار استفاده میکند و بر همین اساس، در محاسبه مالیات عملکرد سالانه نقش مستقیم دارد. پس انتخاب صحیح اینتاکد نهتنها یک ثبت ساده در سامانه نیست، بلکه میتواند تأثیر قابلتوجهی در تعیین مالیات نهایی شما داشته باشد .
کد آیسیک فروشگاه اینترنتی ، نظام مهندسی و کارشناسان رسمی
برای برخی مشاغل خاص، کدهای استاندارد و از پیش تعیینشدهای وجود دارد که لازم است بهدرستی انتخاب شوند. برای مثال:
1️⃣فروشگاههای اینترنتی : گروه G مربوط به خردهفروشی اینترنتی
2️⃣مهندسان : گروه K742 (فعالیتهای معماری و مهندسی)
3️⃣کارشناسان رسمی دادگستری : کد K7411015 در گروه خدمات حقوقی
ثبت دقیق این کدها بهویژه در فروشگاههای اینترنتی، جهت دریافت اینماد، عضویت در اتحادیه کشوری کسبوکارهای مجازی و تسهیل روند مالیاتی اهمیت فراوان دارد .
اهمیت ثبت صحیح کد آیسیک مالیاتی
طبقهبندی نادرست یا سهلانگاری در دریافت کد آیسیک مالیاتی ممکن است عواقب مالیاتی سنگینی برای مؤدی در پی داشته باشد. در بسیاری از پروندههای مالیاتی مشاهده شده که بهدلیل عدم ثبت صحیح کد آیسیک مالیاتی ، ضریب مالیاتی نادرستی اعمال شده یا معافیتهای موضوع ماده 132 قانون مالیاتهای مستقیم نادیده گرفته شده است.
ثبت درست کد آیسیک مالیاتی همچنین یکی از الزامات ممیزیهای مالیاتی و بررسیهای میدانی حسابرسان مالیاتی سازمان است. اطلاعات پرونده مودیان در بانک اطلاعاتی سازمان، بر مبنای این کد دستهبندی و تحلیل میشود .
مزایای استفاده از کد آیسیک مالیاتی
برخی از مهمترین مزایای استفاده صحیح از کد آیسیک مالیاتی عبارتاند از :
1️⃣تعیین دقیق نرخ مالیات بر اساس ماهیت فعالیت اقتصادی
ثبت کد صحیح آیسیک، مبنای تعیین ضریب مالیاتی متناسب با نوع فعالیت بوده و از محاسبههای نادرست جلوگیری میکند.
2️⃣افزایش شفافیت اطلاعات مالیاتی در سامانه مودیان
طبقهبندی استاندارد فعالیتها، باعث همراستایی اطلاعات پرونده با ساختار نظام مالیاتی شده و روند رسیدگی را تسهیل میکند.
3️⃣امکان بهرهمندی از معافیتها و مشوقهای مرتبط با فعالیت شغلی
کد آیسیک یکی از ملاکهای اصلی در تشخیص مشمولیت مودی برای معافیتها و حمایتهای مالیاتی در مواد قانونی همچون ماده 132 است.
4️⃣کاهش خطاهای رسیدگی و بهبود دفاع در فرآیند ممیزی مالیاتی
ثبت کد صحیح باعث تطبیق بهتر اطلاعات ثبتنامی با واقعیت فعالیت اقتصادی شده و احتمال اعتراضات یا جرایم را به حداقل میرساند.
5️⃣دسترسی به مجوزها و تسهیلات دولتی بر اساس طبقهبندی رسمی ISIC
بسیاری از نهادها، از جمله بانکها، سازمانهای حمایتی و اتحادیهها، صدور مجوز یا اعطای تسهیلات را منوط به ثبت صحیح کد ISIC میدانند.
با توجه به اینکه حسابداران مسئول ثبت اطلاعات مالیاتی مؤدی هستند، آشنایی با جدول کد آیسیک و روند دریافت کد آیسیک برای آنها یک ضرورت شغلی است .
نتیجهگیری :
کد آیسیک مالیاتی ، هسته اصلی نظام طبقهبندی مشاغل در سامانه امور مالیاتی ایران است. کد آیسیک مالیاتی، امکان دستهبندی علمی، دقیق و استاندارد فعالیتهای اقتصادی را فراهم کرده و در تعیین مالیات، معافیتها و حقوق مالیاتی مؤدیان نقش حیاتی ایفا میکند. استفاده صحیح از سامانه کد آیسیک و شناسایی دقیق کد مرتبط با شغل، مهمترین اقدامی است که حسابداران حرفهای باید در فرآیند ثبت اطلاعات مؤدیان به آن توجه داشته باشند. عدم دقت در انتخاب کد، میتواند پیامدهای جدی در رسیدگی مالیاتی بهدنبال داشته باشد .
اگر کد آیسیک اشتباه ثبت شود، چه تبعاتی برای مودی خواهد داشت ؟
ممکن است ضریب مالیاتی نادرست اعمال شود، معافیتها حذف شوند یا در ممیزی دچار مشکل شود.
آیا دریافت کد آیسیک برای فعالیتهای خدماتی مثل مشاوره یا طراحی وب هم الزامی است ؟
بله، تمام فعالیتهای اقتصادی اعم از خدماتی، تولیدی یا تجاری باید دارای کد آیسیک باشند.
آیا میتوان برای یک شرکت چند کد آیسیک همزمان ثبت کرد ؟
بله، اگر شرکت در چند حوزه فعالیت دارد، باید برای هر فعالیت کد مجزا ثبت کند.
آیا کد آیسیک ثبتشده قابل ویرایش یا حذف است ؟
بله، از طریق سامانه my.tax.gov.ir و بخش “ویرایش فعالیت” میتوان آن را اصلاح یا حذف کرد.
آیا جدول کد آیسیک برای هر سال بهروزرسانی میشود ؟
خیر، جدول براساس آخرین نسخه ISIC منتشر میشود و فقط در صورت اصلاح ساختار اقتصادی بروزرسانی میگردد .
تفاوت کد آیسیک و اینتاکد مالیاتی در چیست ؟
کد آیسیک برای طبقهبندی نوع فعالیت اقتصادی است؛ اینتاکد برای جزئیات کالا و خدمات .
دیدگاهتان را بنویسید