تحریر دفاتر قانونی

محتوای جدول
تحریر دفاتر قانونی الکترونیکی چیست؟
به معنای ثبت، پلمپ و ارسال دفاتر روزنامه و کل کسبوکارها بهصورت آنلاین است. در این سامانه:
دفاتر پیش از تکمیل، از طریق وبسرویس به سازمان امور مالیاتی و ثبت اسناد استعلام میشوند.
قالب استاندارد اکسل (یا CSV) برای درج اطلاعات مالی در اختیار مودیان قرار میگیرد.
پس از بارگذاری فایل، سیستم صحت ساختار و محتوا را بررسی کرده و پیشنمایش میدهد.
کاربر میتواند وضعیت پردازش و خطاهای احتمالی را در بخش «تاریخچه بارگذاری اطلاعات» پیگیری کند.

آییننامه اجرایی تحریر دفاتر الکترونیکی
برای اجرای دقیق سامانه تحریر دفاتر الکترونیکی، آییننامهای مصوب شده که ضوابط و دستورالعملهای زیر را شامل میشود:
ماده ۱ – تعریف دفاتر الکترونیکی
دفاتر الکترونیکی، دفاتر روزنامه و کل هستند که بر اساس قالب مصوب سازمان امور مالیاتی و با فرمتهای مجاز (Excel یا CSV) تهیه و از طریق سامانه ملی مالیات بهصورت الکترونیکی ارسال میشوند.
ماده ۲ – مخاطبین
کلیه اشخاص حقوقی و اشخاص حقیقی گروه اول مالیاتی موظف به تحریر و ارسال دفاتر الکترونیکی هستند.
ماده ۳ – قالب و ساختار فایل
فایل دفاتر باید تنها شامل یک شیت باشد.
ستونها باید دقیقاً به ترتیب و با عناوین زیر باشند:
کد حساب کل
عنوان حساب کل
کد حساب معین
عنوان حساب معین
کد حساب تفصیلی
عنوان حساب تفصیلی
گردش بدهکار (ریال)
گردش بستانکار (ریال)
تاریخ گردش (YYYY/MM/DD)
در هر سطر تنها یکی از ستونهای گردش بدهکار یا بستانکار مقدار داشته باشد.
فایلهای بیش از ۱۰۰۰ رکورد باید به فرمت CSV ارسال شوند.
ماده ۴ – مهلت ارسال
مودیان موظفاند حداکثر تا پایان اسفند ماه هر سال مالی، دفاتر الکترونیکی سال بعد را از طریق سامانه ارسال کنند.
ماده ۵ – نحوه ارسال
ورود به درگاه ملی خدمات الکترونیکی مالیاتی (my.tax.gov.ir).
انتخاب گزینه «سامانه دفاتر تجاری الکترونیکی».
تعیین بازه زمانی گردش حساب و کد رهگیری دفتر پلمپشده.
بارگذاری فایل و مشاهده پیشنمایش ده سطر اول.
تأیید نهایی و ارسال.
ماده ۶ – بررسی و تأیید
سامانه بهصورت خودکار صحت قالب و تطابق دادهها را بررسی میکند. در صورت وجود خطا، مودی موظف است اصلاحات لازم را انجام داده و مجدداً بارگذاری نماید.
ماده ۷ – نگهداری سوابق
مودیان باید اصل فایلهای ارسالی و اسناد پشتیبان (فاکتورها، قراردادها و…) را حداقل به مدت ۵ سال نگهداری کنند.
ماده ۸ – جریمه تأخیر و عدم ارسال
عدم ارسال بهموقع دفاتر الکترونیکی، مشمول جریمه ۲۰٪ مالیات متعلق آن سال خواهد بود.
عدم تهیه و ارسال دفاتر منجر به لغو معافیتها و مشوقهای مالیاتی میشود.
ماده ۹ – حذف دفاتر فیزیکی
از سال ۱۴۰۴ دفاتر پلمپشده فیزیکی حذف شده و مودیان تنها مکلف به ارسال دفاتر الکترونیکی هستند.
مزایای سامانه تحریر دفاتر قانونی الکترونیکی
کاهش هزینه و زمان: حذف دفاتر کاغذی و ارسال آنلاین دادهها
دقت و صحت بیشتر: کنترل خودکار قالب و مقادیر عددی
شفافیت و پیگیری آسان: دسترسی به پیشنمایش و گزارش وضعیت بارگذاری
جلوگیری از جعل اسناد: امضای الکترونیکی و ذخیره امن اطلاعات
هماهنگی با سایر سامانهها: استعلام خودکار اطلاعات مودی از سامانههای ثبت شرکتها و مالیاتی
چه کسانی مشمول ارائه دفاتر الکترونیکی هستند؟
بر اساس ماده ۶ قانون تجارت و ماده ۹۵ قانون مالیاتهای مستقیم تمامی:
اشخاص حقوقی (شرکتها و مؤسسات)
اشخاص حقیقی گروه اول مالیاتی (با درآمد بالا یا فعالیت در گروههای خاص)
مکلف به تحریر و ارسال دفاتر الکترونیکی هستند. این گروه شامل کسبوکارهای خانگی، فریلنسرها، فعالان ارز دیجیتال و فضای مجازی نیز میشود.
برای شرکت در دوره مشاور مالیاتی می توانید به لینک مربوطه مراجعه نمایید.
مراحل کلی کار با سامانه
1. ثبتنام و ورود
مراجعه به درگاه ملی خدمات الکترونیکی سازمان امور مالیاتی:
https://my.tax.gov.ir
انتخاب «ورود به سامانه دفاتر تجاری الکترونیکی» و وارد کردن کد ملی و شماره اقتصادی.
2. دانلود و تکمیل قالب اکسل
دانلود قالب استاندارد شامل ستونهای:
کد و عنوان حساب کل، معین و تفصیلی
گردش بدهکار و بستانکار (فقط عددی)
تاریخ گردش (فرمت YYYY/MM/DD)
رعایت دستورالعمل:
تنها یک شیت
در هر سطر، فقط بدهکار یا بستانکار
فایلهای بیش از ۱۰۰۰ رکورد به فرمت CSV
3. بارگذاری و پیشنمایش فایل
انتخاب نوع فایل (Excel/CSV) و تنظیمات جداکننده (برای CSV)
تعیین بازه زمانی گردش حساب و کد رهگیری دفتر پلمپشده
بارگذاری فایل و مشاهده ۱۰ سطر اول پیشنمایش
رفع خطاهای نمایشدادهشده در صورت وجود
4. مشاهده و پیگیری تاریخچه بارگذاری
دسترسی به جدول «تاریخچه بارگذاری اطلاعات»
مشاهده وضعیت (موفق، در حال پردازش، خطا)
امکان دانلود فایل و مشاهده جزئیات خطا

حذف دفاتر پلمپشده فیزیکی و مقررات جدید ۱۴۰۴
از ابتدای سال ۱۴۰۴، دفاتر فیزیکی پلمپشده حذف و فرآیند پلمپ بهصورت الکترونیکی انجام میشود. مودیان تنها موظف به ارسال اظهارنامه پلمپ دفاتر در سامانه هستند و نیازی به تهیه دفاتر کاغذی ندارند. این اقدام براساس مصوبه شماره ۲۷۰/۴۷۷۸۷/د مورخ ۱۴۰۳/۷/۷ و بند «ج» ماده ۴ قانون برنامه هفتم توسعه صورت پذیرفته است.
پلمپ دفاتر قانونی
تعریف پلمپ دفاتر
به استناد ماده ۶ قانون تجارت، دفاتر روزنامه و کل باید قبل از هر ثبت، توسط اداره ثبت شرکتها با شمارهگذاری صفحات و درج مهر پلمپ شوند.
آموزش ثبت درخواست پلمپ در سامانه
1. ورود به سامانه ثبت اسناد و املاک: irsherkat.ssaa.ir
2. انتخاب «پذیرش اظهارنامه پلمپ الکترونیک»
3. تکمیل اطلاعات شرکت/کسبوکار و شماره رهگیری پرونده مالیاتی
مدارک و اطلاعات مورد نیاز
اشخاص حقوقی: کپی شناسنامه و کارت ملی مدیرعامل، روزنامه رسمی تأسیس، تغییرات ثبتی، مهر شرکت
اشخاص حقیقی: کپی شناسنامه و کارت ملی، پروانه کسب یا مجوز فعالیت
امضای الکترونیکی دفاتر
توکن سختافزاری (از GICA) یا نرمافزار کلید ثبت (اندروید)
استفاده از میانافزار «دستینه» و سامانه «ثبت من»
امضای الکترونیکی اظهارنامه پلمپ الزامی است
آخرین مهلت و جریمههای عدم پلمپ
آخرین مهلت: پایان اسفند ۱۴۰۳ برای پلمپ دفاتر سال مالی ۱۴۰۴
جریمهها:
۲۰٪ مالیات متعلق (ماده ۱۹۳ ق.م.م)
لغو معافیتهای مالیاتی (تبصره ۱ ماده ۱۴۶ مکرر)
پرسشهای متداول
1. آیا دفاتر بدون فعالیت باید پلمپ شوند؟
بله. حتی شرکتهای بدون فعالیت باید اظهارنامه پلمپ دفاتر را تا مهلت مقرر ارسال کنند.
2. آیا امکان انصراف از درخواست وجود دارد؟
بله، از طریق گزینه «انصراف از درخواست» در سامانه جامع ثبت شرکتها.
3. چگونه کد رهگیری را بازیابی کنیم؟
از قسمت «کد رهگیری فراموش شده» در سایت ثبت شرکتها
جمعبندی
سامانه تحریر دفاتر قانونی الکترونیکی با هدف افزایش شفافیت، کاهش هزینه و زمان و بهبود دقت در فرآیندهای مالیاتی، جایگزین دفاتر پلمپشده فیزیکی شده است. با آشنایی کامل با مراحل ثبتنام، تکمیل قالب اکسل، بارگذاری و پیگیری، میتوانید بهراحتی تکلیف قانونی خود را انجام داده و از جریمههای مالیاتی جلوگیری کنید. اکنون زمان آن است که با ورود به سامانه و پیروی از راهنمای این مقاله، دفاتر الکترونیکی خود را بهموقع و صحیح تحریر نمایید.
دیدگاهتان را بنویسید