مالیات حقوق ۱۴۰۴

فهرست مطالب
در لایحه بودجه پیشنهادی دولت برای مالیات حقوق ۱۴۰۴ که در ابتدای آبان ماه به مجلس ارائه شد، مالیات حقوق به طور خاص مورد توجه قرار گرفته است. یکی از مهمترین تغییرات در این لایحه، افزایش ۱۰۰ درصدی سقف معافیت مالیاتی بوده که میتواند تاثیر زیادی بر کارکنان و کارگران کشور داشته باشد.

میزان مالیات حقوق 1404
طبق ماده ۱ قانون مالیاتهای مستقیم ، کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی که در داخل کشور فعالیت اقتصادی یا خدماتی انجام میدهند، مشمول مالیات بر درآمد هستند. در این راستا، دولت تصمیم به اعمال یک سیستم مالیاتی واحد برای تمامی کارمندان دولتی و بخش خصوصی گرفته است. این بدان معناست که تفاوت در میزان مالیات تنها به دلیل تفاوت در میزان حقوق مشمول مالیات است، نه شغل یا نوع کار.

افزایش سقف معافیت مالیاتی
یکی از تغییرات مهم در مالیات حقوق ۱۴۰۴ ، افزایش ۱۰۰ درصدی سقف معافیت مالیاتی است. در سالهای گذشته، معافیت مالیاتی برای کارمندان و کارگران تا سقف معینی بود، اما با توجه به شرایط اقتصادی و فشارهای مالی، سقف معافیت مالیاتی در سال ۱۴۰۴ به میزان ۲۴ میلیون تومان افزایش یافته است.
به این معنی که حقوق کارمندان و کارگران تا مبلغ ۲۴ میلیون تومان از پرداخت مالیات معاف خواهد بود. این تغییر برای اقشار کمدرآمد بسیار مهم است زیرا باعث کاهش فشار مالیاتی بر روی این گروه میشود.

نحوه محاسبه مالیات حقوق ۱۴۰۴
برای محاسبه مالیات حقوق ۱۴۰۴ ، باید توجه داشت که موارد زیر رعایت شوند:
حقوق ناخالص: مالیات بر اساس حقوق ناخالص ثبتشده در قرارداد محاسبه نمیشود. به عبارت دیگر، مبلغ مالیات بر روی درآمد پس از کسر هزینهها و معافیتها محاسبه میشود.
گام اول: محاسبه حقوق ناخالص
- حقوق ناخالص به معنای مجموع تمامی دریافتیهای کارمند است و شامل موارد زیر میشود:
- حقوق پایه: مبلغ ثابت و اصلی که فرد بر اساس آن حقوق دریافت میکند.
- بن و خواربار: کمک هزینههایی که برای تأمین هزینههای روزمره کارمند پرداخت میشود.
- حق مسکن: مبلغی که به عنوان کمک به تأمین مسکن کارمند پرداخت میشود.
- حق مسئولیت، حق سرپرستی و حق تاهل: اینها کمک هزینه هایی هستند که به موجب مسئولیتهای خاص یا وضعیتهای خانوادگی افراد تعلق میگیرد.
- حق اولاد: مبلغی که به ازای هر فرزند به کارمند تعلق میگیرد.
- اضافه کاری و ماموریت: پرداختهای اضافی به دلیل انجام کار بیشتر یا سفرهای کاری.
تمامی موارد بالا باید به حقوق پایه اضافه شوند تا حقوق ناخالص به دست آید.
معافیت مالیاتی: معافیت مالیاتی تنها بر روی حقوق کمتر از ۲۴ میلیون تومان اعمال میشود. اگر حقوق یک فرد بیش از این مبلغ باشد، تنها مبلغ مازاد بر ۲۴ میلیون تومان مشمول مالیات خواهد شد.
درصدهای مالیات: برای حقوقهایی که از ۲۴ میلیون تومان بیشتر باشند، مالیات بر اساس درصدهای مختلفی محاسبه میشود که به صورت پلکانی عمل میکند. طبق لایحه، مالیات حقوق افراد بالاتر از ۲۴ میلیون تومان در دستههای مختلف ۱۰ تا ۳۰ درصد قرار میگیرد.
گام دوم: محاسبه حق بیمه سهم کارگر
برای محاسبه حق بیمه سهم کارگر، ابتدا باید حق اولاد و حق ماموریت را از حقوق ناخالص کسر کرده و سپس ۷ درصد از باقیمانده را محاسبه کنید.
بنابراین، حق بیمه سهم کارگر به صورت زیر محاسبه میشود:
7%* (حقوق ناخالص−حق اولاد−حق ماموریت)= حق بیمه سهم کارگر

این مبلغ باید از حقوق ناخالص کسر شود تا حقوق مشمول مالیات به دست آید.
گام سوم: محاسبه حقوق مشمول مالیات
برای محاسبه مشمولین مالیات حقوق ۱۴۰۴ ، از حقوق ناخالص ابتدا حق بیمه سهم کارگر را کسر میکنیم.
حق بیمه سهم کارگر -حقوق ناخالص = حق بیمه سهم کارگر
اگر حقوق مشمول مالیات به دست آمده کمتر از ۲۴ میلیون تومان باشد، مالیات تعلق نخواهد گرفت. در این صورت، شخص از پرداخت مالیات معاف خواهد بود.
گام چهارم: اعمال معافیت مالیاتی و محاسبه مالیات
در صورتی که حقوق مشمول مالیات بیشتر از ۲۴ میلیون تومان باشد، در این صورت از مبلغ حقوق مشمول مالیات، ۲۴ میلیون تومان کسر میشود و برای مازاد آن، مالیات طبق درصدهای مختلف اعمال میشود که در جدول پایین آمده است:
- ۱۰ درصد برای حقوقهای مازاد بر ۲۴ میلیون تا ۳۰ میلیون تومان.
- ۱۵ درصد برای حقوقهای مازاد بر ۳۰ میلیون تا ۳۵ میلیون تومان.
- ۲۰ درصد برای حقوقهای مازاد بر ۳۵ میلیون تا ۴۰ میلیون تومان.
- ۳۰ درصد برای حقوقهای مازاد بر ۴۰ میلیون تومان.

چند نکته مهم در مورد مالیات حقوق ۱۴۰۴
1. معافیت ۲۴ میلیون تومانی: این معافیت به صورت ماهانه اعمال میشود و برای حقوقهای بالاتر از ۲۴ میلیون تومان، تنها میزان مازاد بر این مبلغ مشمول مالیات خواهد بود.
2. پلکانی بودن مالیات: مالیات بر اساس درآمد اضافی بالاتر از سقف معافیت به صورت پلکانی محاسبه میشود. به این معنی که افرادی که حقوق بالاتری دارند، میزان مالیات بیشتری پرداخت خواهند کرد اما این میزان به صورت تصاعدی افزایش مییابد.
3. تاثیر این تغییرات بر اقشار مختلف: این تغییرات مالیاتی به ویژه برای اقشار کمدرآمد که در سالهای گذشته فشار مالیاتی بیشتری را تحمل میکردند، موثر خواهد بود. افزایش معافیت مالیاتی باعث خواهد شد که گروه بیشتری از کارمندان و کارگران از پرداخت مالیات معاف شوند.

مزایای تغییرات مالیاتی
کاهش فشار مالیاتی بر اقشار کم درآمد: افزایش معافیت مالیاتی کمک میکند تا گروههای کمدرآمد که حقوق کمتری دریافت میکنند، فشار مالیاتی کمتری را احساس کنند.
پیشگیری از معافیتهای غیرمنصفانه: با اعمال یک معافیت معقول، از ایجاد اختلافات مالیاتی غیرمنصفانه میان افراد با حقوقهای مختلف جلوگیری میشود.
تقویت انگیزه کاری: با کاهش مالیات بر حقوق کارمندان و کارگران، انگیزه برای کار بیشتر و تلاش بیشتر تقویت خواهد شد، زیرا افراد احساس خواهند کرد که دولت به شرایط اقتصادی آنان توجه کرده است.
افزایش درآمد دولت: از سوی دیگر، دولت از طریق مالیات پلکانی بر حقوقهای بالا، میتواند به منابع درآمدی بیشتری دست پیدا کند و این منابع را به نفع توسعه کشور و بهبود شرایط اقتصادی استفاده کند.

مثال برای محاسبه مالیات حقوق ۱۴۰۴
فرض کنید حقوق مشمول مالیات یک فرد ۲۹ میلیون تومان باشد. برای محاسبه مالیات این فرد، مراحل زیر را دنبال میکنیم:
1. کسر معافیت مالیاتی: از ۲۹ میلیون تومان، ۲۴ میلیون تومان کسر میشود.
29,000,000−24,000,000=5,000,000
2. اعمال درصد مالیات: برای ۵ میلیون تومان مازاد، طبق جدول مالیات، ۱۰ درصد مالیات در نظر گرفته میشود.
5,000,000×10%=500,000 تومان
بنابراین، مالیات حقوق ۱۴۰۴ این فرد برابر با ۵۰۰,۰۰۰ تومان خواهد بود.

نکات مهم در محاسبه مالیات حقوق ۱۴۰۴
1. حقوق ناخالص: باید تمامی دریافتیهای فرد (مثل بن، مسکن، مسئولیت، حق اولاد و غیره) در نظر گرفته شود و تنها به حقوق پایه محدود نمیشود.
2. حق بیمه سهم کارگر: به طور ویژه باید از حقوق ناخالص، حق اولاد و حق ماموریت کسر شود، زیرا اینها مشمول بیمه نیستند.
3. مالیات بر درآمد بیشتر از ۲۴ میلیون تومان: برای کسانی که حقوقشان از ۲۴ میلیون تومان بیشتر است، مالیات بر مبنای تفاوت مازاد حقوق و معافیت اعمال میشود.

موارد مشمول و غیر مشمول مالیات حقوق
بر اساس مادههای ۸۲ تا ۹۲ قانون مالیاتهای مستقیم، تمامی مواردی که بهطور منظم یا از طریق مزایا به کارکنان پرداخت میشود، باید بررسی شوند تا مشخص گردد که آیا مشمول مالیات حقوق ۱۴۰۴میشوند یا خیر. در اینجا به تفکیک، موارد مشمول مالیات و موارد غیر مشمول مالیات حقوق بر اساس قوانین ایران ذکر میشود.

موارد مشمول مالیات حقوق
تمامی دریافتیها و مزایای نقدی و غیرنقدی که توسط کارفرما به کارکنان پرداخت میشود، مشمول مالیات حقوق ۱۴۰۴ میگردد، مگر آنکه صراحتاً معاف از مالیات باشند. برخی از این موارد عبارتند از:
1. حقوق اصلی (ثابت): مبلغی که بهطور ثابت به کارکنان پرداخت میشود و به عنوان پایه اصلی حقوق محسوب میشود.
2. اضافهکاری: تمامی دریافتیهایی که بهدلیل اضافهکاری به کارکنان پرداخت میشود.
3. فوقالعادهها: انواع فوقالعادههایی که به دلیل شرایط خاص شغلی یا محیطی به کارکنان تعلق میگیرد، از جمله:
بدی آب و هوا (برای کار در شرایط جوی سخت)
محرومیت از تسهیلات زندگی
فوقالعاده محل خدمت
فوقالعاده مرزی (برای کار در مناطق مرزی)
فوقالعاده شرایط محیط کار (برای کار در محیطهای خاص)
نوبتکاری و فوقالعاده کشیک
1. مزایای ارزی: پرداختهایی که بهصورت ارز یا معادل آن به کارکنان پرداخت میشود.
2. ایاب و ذهاب: پرداخت هزینههای مربوط به رفت و آمد کارکنان به محل کار.
3. حق خوار و بار: پرداختی برای تأمین خوراک کارکنان.
4. مزایای خاص شغلی: شامل حق مدیریت، حق سرپرستی، حق حسابرسی، حق نمایندگی بیمه، حق فنی، حق انبارداری، حق شیفت، حق مشاوره، و سایر حقها و فوقالعادههای ویژه شغلی.
5. مزایای نقدی: شامل پول غذا، پول لباس کار، پول شیر، پول جارو، کارمزد، جیره نقدی و سایر مزایای نقدی مشابه.
6. مزایای غیرنقدی به قیمت تمام شده: برای مثال، مسکن سازمانی، استفاده از اتومبیل اختصاصی با راننده یا بدون راننده، حق مسکن و غیره.
7. پاداشها و عیدیها: عیدی سالانه و پاداشهای آخر سال که به کارکنان پرداخت میشود.
8. مزایای تولید و فروش: شامل حق تولید، کمیسیون فروش، پاداش بهرهوری، و سایر مزایای مرتبط با تولید و فروش.

موارد غیر مشمول مالیات حقوق
برخی از دریافتیها یا مزایای پرداختی به کارکنان از مالیات معاف هستند. این معافیتها معمولاً به دلایلی مانند تسهیلات ویژه برای برخی مشاغل یا شرایط خاص معاف از مالیات تعیین میشوند. مهمترین موارد غیر مشمول مالیات حقوق عبارتند از:
1.حقوق بازنشستگی و مستمری: حقوقهای پرداختی به بازنشستگان، مستمریبگیران و کسانی که تحت پوشش قانون بازنشستگی و یا بیمه تأمین اجتماعی قرار دارند.
2. خسارت اخراج و بازخرید خدمت: پرداختهایی که بهعنوان خسارت اخراج یا بازخرید خدمت به کارکنان پرداخت میشود.
3. مستمرات وظیفه: از جمله پرداختهایی که در قالب وظیفه به وراث فرد متوفی یا بازماندگان جنگ یا جانبازان پرداخت میشود.
4. هزینههای سفر و فوقالعاده مسافرت مرتبط با شغل: هزینههای مربوط به سفرهایی که برای انجام وظایف شغلی صورت میگیرد، از جمله هزینههای مسافرتی و فوقالعادههای مسافرتی.
5. مسکن واگذار شده: مسکنهایی که برای اقامت کارکنان در محل کارگاه یا کارخانه در نظر گرفته شده و بهعنوان تسهیلات مسکن در نظر گرفته میشود، از مالیات معاف هستند.

1. وجوه حاصل از بیمه: وجوهی که از بیمه برای جبران خسارتهای بدنی و درمانی به کارکنان پرداخت میشود.
2. مزایای غیرنقدی محدود: معافیت هایی که به کارکنان در قالب مزایای غیرنقدی پرداخت میشود، حداکثر معادل دو دوازدهم معافیت موضوع ماده ۸۴ قانون مالیاتهای مستقیم، مشمول مالیات نیست.
3. مزایای درمانی: وجوهی که توسط کارفرما برای هزینههای درمان کارکنان یا افراد تحت تکفل آنها (همسر، فرزند و…) پرداخت میشود، از مالیات معاف است.
4. مزایای مسکن ارزانقیمت: مسکنهای واگذار شده از سوی دولت یا سازمانهای دولتی که با هدف کمک به کارکنان برای تأمین مسکن ارزانقیمت در خارج از محل کارگاه یا کارخانه است.
5. حقوق پرسنل نیروهای مسلح و جانبازان: حقوقهای پرداختی به پرسنل نظامی و انتظامی جمهوری اسلامی ایران، جانبازان انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی، از مالیات معاف است.

معافیتها و مقررات مالیاتی
1.مالیات بر حقوق در حالات خاص: در صورت وجود شرایط خاص مانند حالت جنگی، بلایای طبیعی یا بحرانهای اقتصادی، دولت ممکن است تصمیم به اعمال معافیتهای اضافی یا کاهش نرخ مالیات برای برخی گروههای شغلی بگیرد.
2. مالیات بر پاداشها و عیدیها: طبق قانون، پاداشهای آخر سال (عیدی 1404) معادل یک دوازدهم معافیت مالیاتی برای هر فرد محاسبه میشود. در صورتی که عیدی بیشتر از این مبلغ باشد، باید بر مبلغ مازاد مالیات تعلق گیرد.
3. معافیتها برای کارکنان سفارتها و کنسولگریها: کارکنان سفارتخانهها و کنسولگریها در ایران و خارج از ایران از پرداخت مالیات معاف هستند.
4. ضرورت توجه به قوانین خاص برای بعضی مشاغل: به طور کلی قوانین مالیاتی برای مشاغل خاص مانند پرسنل نظامی، انتظامی و کارمندان وزارت اطلاعات بهطور جداگانه تعیین شده و ممکن است شامل معافیتها یا تخفیفهای مالیاتی ویژهای باشند.
در نهایت، برای محاسبه مالیات حقوق 1404 ، باید توجه داشت که تمامی موارد پرداختی به کارکنان و مزایای ارائهشده از سوی کارفرما باید با دقت بررسی شوند. بر اساس قوانین موجود، تنها دریافتیهای خاص و برخی مزایای غیرنقدی از مالیات معاف هستند و بقیه مزایا و حقوق مشمول مالیات خواهند بود.
دیدگاهتان را بنویسید